De taal

En dan ga je immigreren.

Ik kijk wel eens naar die tv programma's zoals 'Ik vertrek'. Het verbaasd mij elke keer weer hoeveel mensen naar een ander land verhuizen en zo onvoorbereid zijn.

Ja, dat was na de oorlog zo. Men stapte op een boot en weg waren ze.

Maar dat is tegenwoordig helemaal niet meer nodig.

Er zijn zoveel manieren om aan informatie te komen. Talen te leren, gewoontes en geschiedenis bij te spijkeren. Verdiepen in de cultuur - oh zo belangrijk. Het gaan wonen in een land waar je een leuke vakantietijd hebt gehad- tja, het kan wel maar denk er eerst goed over na zou ik zeggen! Het is moeilijker/lastiger/ingrijpender dan je jezelf inprent.

Toen wij in 1961 weggingen kreeg mijn broer, toen 12, al engels op school. Wij jongere kinderen wisten, behalve een paar woordjes, niet hoe we een hele zin in het engels moesten samenstellen.

Mijn moeder was ook  niet bekend met de taal en mijn vader kon zich wel staande houden, dan wel met een fors Nederlands accent.

Bij aankomst was het meteen dat we ondergedompeld werden in de taal. Op naar school.

Eng was dat zeg. Ik had een paar van Nederlands afkomstige klasgenootjes. In Nieuw Zeeland geboren van Nederlandse ouders. Ze konden mij wel verstaan maar spraken geen Nederlands. Het werd afgeraden om kinderen tweetalig op te voeden. Dat 'we' dan niet goed zouden integreren.

Weg was je indentiteit.

Het leren van de taal ging dus wel snel. Je moest wel. Je ouders spraken thuis ook engels ( en privé samen toch in het Nederlands want zo konden ze zich veel beter uitdrukken en dingen bespreken). Het heeft tijd nodig om een behoorlijk woordenschat op te bouwen. Door ervaringen te delen en met anderen in gesprek te gaan - leer je veel.

Mijn eerste zin in het engels: " Sister the bus is here". Lijkt veel op Nederlands he? Het schijnt dat de schoolbel niet was afgegaan en de bussen waar wij mee naar school gebracht en weer thuis gebracht werden stonden op het schoolplein- de chauffeurs werden ongeduldig. Ik zag het omdat ik naar het wc gebouw moest lopen. De schrik sloeg me om het hart. Als die bus wegging zonder ons- hoe moesten we dan thuis komen? Noodgedwongen rende ik de klas weer in en sprak deze, voor mij uiterst belangrijke tekst, uit! Oh wat was mijn leerkracht ( een non) blij en trots op mij. Daarna werd het gewoon aangenomen dat ik engels spreken kon.

Wij verleerden het in het Nederlands spreken al gauw maar verstonden de taal wel. Het schrijven was bemoeilijkt omdat ik in de tweede klas zat bij ons vertrek- dan is je ervaring met het schriftelijk taal toch ietwat beperkt.

Wat is er veel veranderd. Niet alleen in de wetenschap dat het je integratie niet in de weg staat als je je moedertaal bijhoudt , maar wel dat het belangrijk is je aan te passen in je nieuwe thuisland. Persoonlijk vind ik het belangrijk dat mensen uit verre landen hun eigen identiteit behouden en doorgeven aan hun kinderen - met daaraan gebonden toch wel de verantwoordelijkheid om de nieuwe taal en gewoontes OOK eigen te maken. Het kan echt mooi hand in hand samen gaan. Dat een kind als tolk moet dienen voor ouders is voor mij een lastige dilemma.

Mijn ouders leerde nieuwe vriendschappen sluiten. Hun engelse taalvaardigheden aanscherpen en gesprekken voeren op school en met andere ouders. Ik vond dat ZO knap van ze! Als kind had ik grote bewondering voor mijn ouders. Ondanks de moeilijke aanpassingsperiode ( o.a. door het overlijden van 5 familieden) hebben zij zich totaal ingezet voor ons kinderen en dit nieuwe leven.